Τι είναι;

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες κατηγορίες νοσημάτων με τεράστιες διαγνωστικές και θεραπευτικές προκλήσεις της Ψυχιατρικής είναι οι Ψυχοσωματικές Παθήσεις ή αλλιώς Σωματόμορφες Διαταραχές. Ενώ έχουμε συνηθίσει να χρησιμοποιούμε τον πρώτο όρο, τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια τάση προς το δεύτερο (που είναι και ο επίσημος όρος), έτσι ώστε να εμπεδωθεί από όλους ότι δεν πρόκειται για μια ‘ψυχική νόσο’ (που πολλοί, ακόμα και ιατροί άλλων ειδικοτήτων) κατανοούν ως άυλο πρόβλημα, αλλά μια νόσος με έκφραση στα διάφορα όργανα του σώματος. Πράγματι, το σωματικό stress που είναι η γενεσιουργός αιτία των νοσημάτων αυτών, διαχέεται, για άγνωστους λόγους, μέσω κάποιων νεύρων του σώματος, σε κάποιο τελικό όργανο του θώρακα, της κοιλίας ή των άκρων. Είναι άγνωστο γιατί σε κάποιον άνθρωπο η ένταση κατανέμεται:

• στην καρδιά(προκαλώντας ταχυκαρδίες)
• σε άλλον στο πεπτικό(προκαλώντας δυσκοιλιότητα ή δυσπεψία)
• σε κάποιον τρίτο στο δέρμα(με συμπτωματολογία νευροδερματίτιδας) κόκ.

Στο ίδιο κεφάλαιο συχνά εξετάζουμε τις δευτερογενείς Ψυχιατρικές Διαταραχές που εμφανίζονται μετά από κάποια άλλη σωματική πάθηση, πχ μια διαταραχή πανικού που τα συμπτώματά της συγχέονται από  ασθενείς που πάσχουν από στεφανιαία νόσο λόγω παρόμοιας φαινομενολογίας.

Διάγνωση:

Η διαγνωστική διαδικασία στην Ψυχοσωματική Ιατρική είναι μια από τις πιο απαιτητικές διεργασίες, καθώς απαιτεί μια σφαιρική κατάρτιση του Ψυχιάτρου σε όλο το φάσμα της Παθολογίας και της Νοσολογίας. Ο Ψυχοσωματικός ασθενής συνήθως έχει ταλαιπωρηθεί από σωρεία εξετάσεων κι επισκέψεων σε ιατρούς άλλων ειδικοτήτων. Έτσι, συνιστά μείζον διακύβευμα η, από μηδενική βάση, επανεκτίμηση του ιατρικού φακέλου του ασθενούς, προκειμένου να τεθεί η διάγνωση ενός σωματόμορφου νοσήματος, υπό τον κίνδυνο πάντοτε της διαφυγής μιας κρισίμου λεπτομέρειας που ξεκαθαρίζει τη διάγνωση .Η συνεργασία με άλλους ιατρούς  και τα ιατρικά συμβούλια δεν είναι μια σπάνια εκδοχή της καθημερινής πράξης του Ψυχιάτρου. Ας μην ξεχνάμε, δε, ότι ο ίδιος ο Freud,ανέπτυξε πλήθος εκ των θεωριών του με αφορμή διάφορες ‘άτυπες’ μορφές παθήσεων που του παρέπεμπαν γνωστοί και φίλοι ιατροί της εποχής.

Θεραπεία:

Όπως έγινε κατανοητό, ο πλουραλισμός των εκδηλώσεων στο Σώμα απαιτεί πολλές φορές λύσεις που προκύπτουν από τη συμπερίληψη των οργανικών και των νευρικών αιτίων. Δεν είναι σπάνιο, με ή και χωρίς τη συνεργασία άλλων ιατρών, ο Ψυχίατρος να χορηγεί ένα φαρμακευτικό μείγμα που μπορεί να περιλαμβάνει ουσίες με διαφορετική στόχευση (πχ αντιόξινα αλλά και αντικαταθλιπτικά, αγχολυτικά αλλά και αντιφλεγμονώδη).

Πράγματι, ο Ψυχίατρος βιώνει μερικές φορές το φόβο του τερματοφύλακα πριν το πέναλτι, καθώς αποτελεί την τελευταία γραμμή άμυνας πριν την απελπισία ενός ασθενή. Αλλά κι αντίστροφα, η δικαίωση μετά από μια επιτυχημένη διάγνωση και θεραπεία, είναι μια από τις πιο ανταποδοτικές -συναισθηματικά-καταστάσεις τόσο για τον θεραπευόμενο, όσο και για το θεραπευτή.